Salca e shakullit
Në dekadat e fundit, me braktisjen masive të fshatit e domosdoshmërisht dhe jetës në stan, është bërë që edhe kjo traditë e lashtë të braktiset nga barinjtë dhe banorët në zonat rurale. Por për fat të mirë ka ende të apasionuar pas kulinarisë autentike shqiptare që vazhdojnë me traditën e përgatitjes së kësaj salce: për vete, familjet e tyre apo restorante që ofrojnë gatimi tradicionale e organike.Një prej tyre është Sulejman Dalipi nga Përmeti i cili e ka trashëguar në breza traditën e salcës së shakullit. Ai jo vetëm salcën por edhe shumë produkte të tjera ofron për të gjithë të apasionuarit të gatimit autentik në shtëpinë e tij mikpritëse “Tre Brezat” në Përmet.
Salca e shakullit eshte një produkt që përftohet nka kosi i ruajtur në lëkurën e bagëtisë Kjo teknikë lindi nga nevoja për të ruajtur kosin për një kohë të gjatë dhe më pas për të përftuar produktin final që ështe salca e shakullitTeknika e për përftimin e salcës është e trashëguar nga barinjtë pasi jetesa e tyre ishte nëpër stane, duke qene se ata ishin “mërgimtare” dhe nevoja per t’u ushqyer i detyronte që të krijonin këto mënyra altetnative për nënproduktet e qumështit.
Rrezistenca e produktit është 6-8 muaj por gjithmonë duhet të qëndroj në temperaturë të freskët në mënyrë që të rezistoj.Salca e Shakullit është një traditë e lashtë, që zë fill nga nevoje e barinjve mërgimtare për të konservuar e ruajtur për një kohë të gjatë bulmetin e freskët. Konkretisht salca në shakull përftohet nga kosi i konservuar në lëkurën e bagëtisë e pas një konservimi të gjatë në të, në fund të ciklit do të kemi një salcë kosi kremoze dhe me një shije kaq të veçantë.Në teknikën e moçme të bërjes së salcës është e nevojshme që lëkura e bagëtisë të lahet mirë dhe të thahet deri në kërc.
Më pas qepet në formën e një thesi duke lënë grykën e hapur në mënyrë që të hidhet bulmeti. Më pas shakulli duhet tundur për t’u përftuar salca.Është e nevojshme që shakulli të qëndroj në ambjent të freskët. Kështu stanet ndërtuar në male e mundësojnë më së miri temperaturën e duhur që barinjtë të mençur kanë ditur ta shfrytëzojnë më së miri mundësinë duke e kthyer përgatitjen e kësaj salce në mjeshtëri më vete. Teknika e bërjes së salcës në shakull u morr shpejt edhe nga zonjat në fshat.
Ato pasi e përgatisnin salcën e ruanin në hambarët e tyre dhe e servirnin për çdo rast për mysafirët e tyre në meze.Në dekadat e fundit, me braktisjen masive të fshatit e domosdoshmërisht dhe jetës në stan, është bërë që edhe kjo traditë e lashtë të braktiset nga barinjtë dhe banorët në zonat rurale. Por për fat të mirë ka ende të apasionuar pas kulinarisë autentike shqiptare që vazhdojnë me traditën e përgatitjes së kësaj salce: për vete, familjet e tyre apo restorante që ofrojnë gatimi tradicionale e organike.
Një prej tyre është Sulejman Dalipi nga Përmeti i cili e ka trashëguar në breza traditën e salcës së shakullit. Ai jo vetëm salcën por edhe shumë produkte të tjera ofron për të gjithë të apasionuarit të gatimit autentik në shtëpinë e tij mikpritëse “Tre Brezat” në Përmet. eshte një produkt që përftohet nka kosi i ruajtur në lëkurën e bagëtisë Kjo teknikë lindi nga nevoja për të ruajtur kosin për një kohë të gjatë dhe më pas për të përftuar produktin final që ështe salca e shakullitTeknika e për përftimin e salcës është e trashëguar nga barinjtë pasi jetesa e tyre ishte nëpër stane, duke qene se ata ishin “mërgimtare” dhe nevoja per t’u ushqyer i detyronte që të krijonin këto mënyra altetnative për nënproduktet e qumështit.
Rrezistenca e produktit është 6-8 muaj por gjithmonë duhet të qëndroj në temperaturë të freskët në mënyrë që të rezistoj.Salca e Shakullit është një traditë e lashtë, që zë fill nga nevoje e barinjve mërgimtare për të konservuar e ruajtur për një kohë të gjatë bulmetin e freskët. Konkretisht salca në shakull përftohet nga kosi i konservuar në lëkurën e bagëtisë e pas një konservimi të gjatë në të, në fund të ciklit do të kemi një salcë kosi kremoze dhe me një shije kaq të veçantë.Në teknikën e moçme të bërjes së salcës është e nevojshme që lëkura e bagëtisë të lahet mirë dhe të thahet deri në kërc.
Më pas qepet në formën e një thesi duke lënë grykën e hapur në mënyrë që të hidhet bulmeti. Më pas shakulli duhet tundur për t’u përftuar salca.Është e nevojshme që shakulli të qëndroj në ambjent të freskët. Kështu stanet ndërtuar në male e mundësojnë më së miri temperaturën e duhur që barinjtë të mençur kanë ditur ta shfrytëzojnë më së miri mundësinë duke e kthyer përgatitjen e kësaj salce në mjeshtëri më vete. Teknika e bërjes së salcës në shakull u morr shpejt edhe nga zonjat në fshat. Ato pasi e përgatisnin salcën e ruanin në hambarët e tyre dhe e servirnin për çdo rast për mysafirët e tyre në meze.
